Radektomia to specjalistyczny zabieg z zakresu chirurgii stomatologicznej, który może być rozwiązaniem w przypadku skomplikowanych problemów związanych z zębami wielokorzeniowymi. Polega na usunięciu jednego korzenia zęba trzonowego lub przedtrzonowego, zniszczonego np. przez zaawansowaną próchnicę, z jednoczesnym zachowaniem pozostałych korzeni i korony. Choć nie jest to rutynowa procedura, bywa konieczna, aby uniknąć całkowitej ekstrakcji zęba. W artykule omówimy, na czym dokładnie polega radektomia, w jakich przypadkach jest wskazana oraz jak przebiega ten zabieg.
Współczesna stomatologia oferuje szereg zaawansowanych metod leczenia, które mają na celu zachowanie naturalnych zębów pacjenta, nawet w skomplikowanych przypadkach. Jednym z takich zabiegów jest radektomia, czyli usunięcie korzenia zęba wielokorzeniowego (przedtrzonowca lub trzonowca). Zabieg ten pozwala na zachowanie zęba (jego zdrowych, funkcjonalnych tkanek), eliminując jednocześnie źródło problemu, jakim jest uszkodzony korzeń.
Radektomia – co to jest i na czym polega zabieg?
Radektomia to zabieg z zakresu chirurgii stomatologicznej polegający na usunięciu jednego z korzeni zęba wielokorzeniowego, najczęściej trzonowego lub przedtrzonowego, z jednoczesnym zachowaniem pozostałej części zęba. Jest to procedura, która umożliwia eliminację problemu związanego z jednym uszkodzonym korzeniem – np. w wyniku przewlekłego stanu zapalnego, złamania korzenia, czy niepowodzenia leczenia endodontycznego – przy jednoczesnym zachowaniu funkcji i estetyki pozostałej części zęba.
Radektomia może być mylona z hemisekcją, która polega na usunięciu zarówno korzenia, jak i odpowiedniej części korony zęba. Jednakże radektomia skupia się wyłącznie na korzeniu, pozostawiając część koronową zęba nietkniętą. Po usunięciu korzenia pozostała część zęba zostaje odpowiednio odbudowana, najczęściej przy użyciu materiałów kompozytowych lub koron protetycznych.
Radektomia – wskazania i przeciwwskazania
Do głównych wskazań do przeprowadzenia zabiegu radektomii zalicza się:
- zaawansowana próchnica – w przebiegu której niemożliwe lub nieskuteczne jest leczenie kanałowe (endodontyczne),
- złamanie korzenia – w sytuacji, kiedy badania potwierdzą, że pozostałe tkanki zęba są zdrowe i nieuszkodzone,
- resorpcja korzenia – czyli stopniowa degeneracja tkanki kostnej w korzeniu, nieuchronnie prowadząca do jego zaniku,
- zmiany okołowierzchołkowe – w sytuacji, gdy nieskuteczne jest leczenie zachowawcze.
Jeśli chodzi natomiast o przeciwwskazania do radektomii, zabiegu nie wykonuje się przede wszystkim u pacjentów, u których bardzo zniszczone są pozostałe tkanki zęba, a ich zachowanie nie jest możliwe. Dentysta może również wykluczyć przeprowadzenie zabiegu u pacjentów z niektórymi chorobami układowymi, będącymi ogólnym przeciwwskazaniem do wszystkich procedur chirurgicznych, np. z zaburzeniami krzepliwości krwi albo zaburzeniami funkcjonowania układu odpornościowego.
Usuwanie korzenia zęba wielokorzeniowego – jak przygotować się do radektomii?
Przed przystąpieniem do radektomii konieczna jest dokładna diagnostyka, która obejmuje badanie kliniczne (stomatolog ocenia stan jamy ustnej, stan zęba oraz otaczających tkanek przyzębia) oraz obrazowe (najczęściej zdjęcie rentgenowskie lub tomografia komputerowa, która pozwala zobrazować strukturę anatomiczną zęba oraz okolicznych struktur kostnych, a także ocenić, czy pozostałe korzenie są zdrowe).
Jeżeli pacjent cierpi na przewlekłe choroby układowe lub ogólnoustrojowe, konieczna może być konsultacja z lekarzem prowadzącym. Ważne jest również przestrzeganie zaleceń dotyczących higieny jamy ustnej przed zabiegiem.
Jak przebiega zabieg radektomii?
Zabieg radektomii przebiega w kilku etapach.
- Znieczulenie miejscowe
Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu pacjent nie odczuwa bólu. U pacjentów zupełnie niewspółpracujących oraz osób mających alergię na składniki preparatów do znieczulenia miejscowego zastosowane może być znieczulenie ogólne. Wówczas jednak zabieg wymaga obecności anestezjologa.
- Odsłonięcie i usunięcie korzenia
Po znieczuleniu pacjenta chirurg stomatologiczny dokonuje nacięcia w dziąśle, aby odsłonić korzeń, który ma zostać usunięty. Przy użyciu specjalistycznych narzędzi korzeń jest oddzielany od reszty zęba i ostrożnie usuwany. Pozostałe tkanki zostają odpowiednio przygotowane do odbudowy zęba, która może obejmować wypełnienie kompozytowe lub założenie korony protetycznej.
- Zamknięcie rany
Na koniec rana jest zabezpieczana szwami, a pacjent otrzymuje zalecenia dotyczące m.in. higieny jamy ustnej oraz wizyt kontrolnych.
Wskazania po radektomii
Po zabiegu radektomii, pacjent powinien przestrzegać kilku istotnych zaleceń, aby zapewnić prawidłowe gojenie rany.
Przez kilka dni po zabiegu zaleca się unikanie spożywania twardych i trudnych do pogryzienia pokarmów. Należy wówczas sięgać po produkty miękkie, płynne i półpłynne, najlepiej w temperaturze pokojowej. Bardzo ważna jest codzienna higiena jamy ustnej – okolice zabiegowe należy delikatnie oczyszczać przy pomocy szczoteczki z bardzo miękkim włosiem, przeznaczonej specjalnie dla pacjentów po procedurach chirurgicznych w obrębie jamy ustnej. Można stosować delikatne płukanki z solą fizjologiczną lub antyseptyczne. Wskazane jest także unikanie palenia papierosów oraz picia alkoholu.
Radektomia to zaawansowany zabieg stomatologiczny, który jest szansą na uratowanie zęba wielokorzeniowego przed całkowitą ekstrakcją. Kluczowe dla jego powodzenia są jednak odpowiednie przygotowanie, szczegółowa diagnostyka, prawidłowe przeprowadzenie zabiegu oraz staranne przestrzeganie zaleceń pozabiegowych.
Zabiegi z zakresu chirurgii stomatologicznej – w tym radektomię zębów wielokorzeniowych – wykonujemy w Vinci Clinic w Łodzi. Naszym pacjentom zapewniamy dostęp do nowoczesnej diagnostyki i opiekę doświadczonych lekarzy – zarówno w trakcie zabiegu, jak i w okresie rekonwalescencji. Skontaktuj się z nami i umów się na wizytę w dogodnym terminie!