Chirurgia stomatologiczna jest dziedziną stomatologii, w ramach której wykonuje się zabiegi chirurgiczne w obrębie tkanek jamy ustnej. Najczęściej wykonywanym zabiegiem chirurgicznym jest ekstrakcja, czyli usunięcie zęba. W gabinecie stomatologicznym przeprowadzane jednak są także inne zabiegi, takie jak resekcja, hemisekcja i radektomia. Na czym polegają? W jakich sytuacjach się je wykonuje?
Chirurgia stomatologiczna – w porównaniu np. do stomatologii zachowawczej czy protetyki – jest dość inwazyjną dziedziną stomatologii. W jej ramach wykonuje się różnego rodzaju zabiegi, które wymagają np. nacięcia dziąsła, wycięcia okienka kostnego, a później założenia szwów. U zdecydowanej większości pacjentów zabiegi chirurgii stomatologicznej wykonuje się w znieczuleniu miejscowym – jest ono skuteczne, zapewnia bezbolesność całej procedury, a jednocześnie cechuje się bezpieczeństwem dla pacjenta. Leczenie stomatologiczne w znieczuleniu ogólnym jest tak naprawdę zarezerwowane dla skrajnych przypadków, np. osób z niepełnosprawnością umysłową, które nie współpracują ze stomatologiem.
Warto pamiętać o jeszcze jednej kwestii. Choć wielu osobom chirurgia stomatologiczna kojarzy się głównie z ekstrakcjami, czyli usuwaniem zębów, to obejmuje ona także zabiegi, których celem jest ratowanie naturalnych zębów pacjenta oraz wykorzystanie oszczędzonych tkanek np. do odbudowy protetycznej. W tym celu wykonuje się m.in. zabiegi resekcji, hemisekcji oraz radektomii.
Resekcja korzenia pozwala uniknąć ekstrakcji
Resekcja korzenia to chirurgiczna metoda leczenia zaawansowanych stanów zapalnych tkanek około-wierzchołkowych, wykonywana zazwyczaj na zębach jedno-korzeniowych (siekacze i kły). Wśród wskazań do przeprowadzenia zabiegu znajduje się:
- Zapalenie tkanek około-wierzchołkowych
- Niepowodzenie leczenia endodontycznego (np. pozostawione w kanale narzędzie, którego nie można usunąć)
- Zakrzywienie i zwężenie kanału
- Złamanie korzenia
Przed resekcją korzenia konieczna jest diagnostyka radiologiczna, która pozwala lekarzowi ocenić stan pacjenta i zaplanować zakres zabiegu. Jest on wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Na początek dentysta oczyszcza i poszerza kanał korzeniowy, nacina błony śluzowe w okolicach wierzchołka korzenia, a następnie wycina tzw. okienko kostne. Później przy pomocy odpowiednich narzędzi usuwa wierzchołek korzenia razem z występującymi w jego obrębie zmianami zapalnymi. Na koniec kanał zostaje wypełniony, a całość zaopatrywana jest szwami.
Oczywiście po resekcji należy stosować się do wszystkich zaleceń stomatologa. Wskazane może być przyjmowanie leków przeciwbólowych, zimne okłady (uwaga – lodu nie wolno przykładać bezpośrednio do skóry) oraz oszczędzanie obszaru zabiegowego podczas codziennej higieny (np. poprzez stosowanie szczoteczki do zębów z bardzo miękkim włosiem). Szwy zdejmuje się po około tygodniu.
Hemisekcja – gdy stomatologia zachowawcza wyczerpie możliwości
Innym zabiegiem chirurgii stomatologicznej, którego celem jest uratowanie przynajmniej części tkanek zęba jest hemisekcja. Polega ona na odseparowaniu i usunięciu tych części korony oraz korzenia, w obrębie których występują nieodwracalne zmiany patologiczne, niemożliwe do wyleczenia przy zastosowaniu metod zachowawczych. Pozostałe fragmenty zęba wykorzystuje się jako fundament do odbudowy protetycznej.
Hemisekcja jest zabiegiem, który wykonuje się w przypadku:
- Rozległych zmian okołowierzchołkowych, których nie można leczyć endodontycznie np. ze względu na nietypową budowę anatomiczną kanału lub pozostawione w nim narzędzie
- Perforacji (przerwania tkanek ciągłych) dna komory lub korzenia zęba
- Zaawansowanej próchnicy w rozwidleniu korzeni lub samym korzeniu
- Powiększającego się ubytku kości wyrostka zębodołowego
- Złamania pionowego korzenia lub całego zęba
Oczywiście hemisekcja, tak jak wiele innych procedur stomatologicznych, nie jest przeprowadzana u wszystkich. Wśród przeciwwskazań znajduje się m.in. niekorzystna budowa zęba (np. krótkie korzenie albo wydłużona korona), niedokończone leczenie endodontyczne oraz choroba przyzębia.
Dzięki nowoczesnym metodom leczenia, hemisekcja jest zabiegiem, który daje naprawdę duże szanse na uratowanie przynajmniej części tkanek własnych zęba. Później natomiast można wykorzystać do odbudowy protetycznej wkład koronowo-korzeniowy, który przygotowywany jest indywidualnie do warunków anatomicznych korzenia. Końcowym elementem leczenia jest odbudowa korony.
Radektomia, czyli usunięcie korzenia
Zdarza się, że w zębach wielokorzeniowych stan zapalny obejmuje tylko jeden z korzeni. Jeśli zapalenie jest bardzo zaawansowane i niemożliwe (lub nieskuteczne) jest leczenie endodontyczne, a ząb jest np. ważnym ogniwem planowanej odbudowy protetycznej, wykonany może zostać zabieg radektomii. Jest to dość skomplikowana procedura, która polega na usunięciu jednego zainfekowanego korzenia bez naruszenia części koronowej zęba. Uwaga! Przed wykonaniem radektomii konieczne jest upewnienie się, czy pozostałe korzenie są zdrowe. Aby dokładnie zakwalifikować ząb do odpowiedniego leczenia chirurgicznego (resekcja, hemisekcja i radektomia), niezbędne jest wykonanie badania RTG trójwymiarowego (tomografia CBCT). Pamiętajmy: dokładne badanie to trafna diagnoza i skuteczne leczenie.
W Vinci Clinic w Łodzi wykonujemy różnego rodzaju zabiegi z zakresu chirurgii stomatologicznej – oczywiście z zachowaniem wszelkich zasad aseptyki, a także przestrzegając rygorystycznych procedur sanitarno-higienicznych, dzięki czemu zapewniamy pacjentom maksimum bezpieczeństwa także w dobie pandemii COVID-19. Jeśli potrzebujesz pomocy doświadczonych stomatologów, skontaktuj się z nami i umów na wizytę! https://vinciclinic.pl/kontakt.